Rechercher dans Standen & Landen

16 October 2020

DIGITALISERING/NUMÉRISATION: middeleeuwse en vroegmoderne stadsrekeningen/comptes communaux du Moyen Âge et des Temps modernes (Rijksarchief België/Archives de l'État en Belgique)

Mediëvisten en vroeg-modernisten, opgelet! De gedigitaliseerde stadsrekeningen van tientallen Zuid-Nederlandse steden, bewaard in het archief van de Rekenkamers in het Algemeen Rijksarchief, staan online. Het gaat om steden in de graafschappen Vlaanderen, Henegouwen en Namen; de hertogdommen Brabant, Limburg en Luxemburg; en de heerlijkheden Doornik en Mechelen. Alles bij elkaar staan nu 9.476 stadsrekeningen online, goed voor meer dan 700.000 digitale beelden.


Bron/source: Rijksarchief/Archives de l'État

Het behoeft geen commentaar dat het om een eersterangsbron gaat. Vele steden waren verplicht om hun jaarrekeningen, met daarin gedetailleerde overzichten van inkomsten en uitgaven, voor te leggen aan de centrale Rekenkamer. Dat heeft geleid tot het ontstaan van een indrukwekkende reeks, die nu ook digitaal beschikbaar is.

Doorwinterde historici en heemkundigen weten al langer dat stadsrekeningen een schat aan informatie bevatten, niet alleen over het economische en culturele leven, maar over de meest uiteenlopende onderwerpen. Ook voor disciplines zoals historische taalkunde of militaire en milieugeschiedenis hebben stadsrekeningen bijvoorbeeld heel wat te bieden. Interessant is vooral dat vele inkomsten en uitgaven (voor stadswerken, wedden, schuttersfeesten, processies, enz.) elk jaar terugkomen, wat een studie over een lange periode mogelijk maakt.

Enkele steden ontbreken nog, maar die komen in de loop van de volgende maanden online.

-----------------------------------------

Bonne nouvelle pour les médiévistes et les modernistes: les comptes communaux numérisés de quelques dizaines de villes des Pays-Bas méridionaux, conservés aux Archives générales du Royaume, sont en ligne. Les villes en question se situaient dans les comtés de Flandre, du Hainaut et de Namur, dans les duchés de Brabant, du Limbourg et du Luxembourg, et dans les seigneuries de Tournai et de Malines. Au total, 9.476 comptes communaux sont en ligne, soit plus de 700.000 images numériques.

Il va de soi qu’il s’agit d’une source de première importance. De nombreuses villes devaient soumettre leurs comptes détaillés, avec un aperçu des recettes et des dépenses, à la Chambre des comptes. Cette pratique a donné lieu à la production d’une série impressionnante d’archives qui est maintenant disponible par voie électronique.    

Historiens et généalogistes chevronnés savent combien les comptes communaux contiennent de précieuses informations sur la vie économique et culturelle d’une ville. Pour la linguistique, l’histoire militaire ou environnementale, ces comptes communaux peuvent également être intéressants. A noter aussi que de nombreuses recettes et dépenses (pour des travaux publics, des jetons de présence, les fêtes des arbalétriers, des processions, etc.) étaient récurrentes chaque année et permettent donc une analyse sur le long terme.  

Quelques villes manquent encore dans l’aperçu, mais elles seront ajoutées dans les mois à venir.

------------------------------------------------------

Meer info/davantage d'informations: hier/ici.